آلفا هیدروکسی اسیدها (Alpha Hydroxy Acids) گروهی از ترکیبات شیمیایی و غیر سمی هستند که از گیاهان و محصولات حیوانی همچون شیر استخراج می‌شوند. این اسیدهای آلی که با نام اسید میوه نیز شناخته می‌شوند، به دلیل نقش خود در سلامت بدن به‌ویژه پوست امروزه در بسیاری از محصولات درمانی پوست و مکمل‌ها یافت می‌شوند. ما در این مقاله قصد داریم به بررسی AHA بپردازیم و توضیح دهیم که در پشت این سه حرف چه چیزی قرار دارد.
نقش AHA در سلامت پوست
قبل از اینکه نقش آلفا هیدروکسی اسید روی پوست را توضیح دهیم بیایید نگاهی به نحوه عملکرد بازسازی سلولی داشته باشیم:
در لایه اپیدرم سلول‌هایی به نام کراتینوسیت(سلول‌های سازنده روپوست) وجود دارد. این سلول‌ها مربع شکل هستند و در طی چرخه سلولی به سمت لایه‌های بالایی پوست حرکت می‌کنند و در طی مسیر پهن‌تر می‌شوند. زمانی‌که این سلول‌ها به لایه شاخی پوست می‌رسند یک لایه محافظتی یا سد پوستی تشکیل می‌دهند. پس از گذشت 28 روز این کراتینوسیت‌ها از بین رفته و جای خود را به کراتینوسیت‌های جدید می‌دهند.
نقش اصلی AHA تحریک نوسازی سلولی است. در واقع آلفاهیدروکسی اسیدها لایه بردارهای شیمیایی ملایمی هستند که با سرعت بخشیدن به چرخه گردش سلولی به کراتینوسیت‌های مرده کمک می‌کنند تا سریع‌تر از بین روند. در نتیجه سلول‌های جوان‌تر جایگزین سلول‌های مرده شده و پوست سالم‌تر و شفاف‌تر میشود.
انواع آلفا هیدروکسی اسید
- اسید گلیکولیک (Glycolic Acid) شناخته‌شده‌ترین و قوی‌ترین AHA است و از نیشکر به‌دست می‌آید. این اسید به واسطه اندازه مولکولی کوچک خود به لایه‌های زیرین پوست نفوذ کرده و پوست را به صورت عمقی لایه برداری می‌کند. اسید گلیکولیک مناسب تمامی انواع پوست به‌غیر از پوست‌های حساس است. از آنجاییکه این اسید می‌تواند چین و چروک‌های پوستی را صاف کند اغلب در محصولات ضدپیری پوست استفاده میشود.
- اسید مالیک (Malic Acid) این اسید به وفور در میوه‌هایی همچون سیب و گلابی یافت میشود. اندازه مولکولی اسید مالیک کوچک است و می‌تواند پوست را عمقی لایه برداری کند.
- اسید لاکتیک (Lactic Acid) یکی از ملایم‌ترین اسیدهای خانواده AHA است و از شیر به‌دست می‌آید. اسید لاکتیک مناسب لایه برداری پوست‌های خشک و حساس است و با عملکرد مناسب خود لکه‌های پوستی را از بین می‌برد.
- اسید ماندلیک (Mandelic acid) اسیدی مشتق شده از بادام است. اسید ماندلیک اندازه مولکولی بزرگی داشته و فقط سطح پوست را لایه برداری می‌کند. بدین جهت اسید ماندلیک لایه برداری مناسب برای پوست‌های حساس است.
- اسید سیتریک (Citric Acid) از مرکباتی مانند لیمو به دست آمده و ویژگی‌های شاخص آن داشتن ویتامین C و کمک به روشن شدن پوست در در کنار لایه برداری است. به‌دلیل احتمال بروز تحریکات پوستی، اسید سیتریک برای پوست‌های حساس توصیه نمی‌شود.
- اسید تارتاریک (Tartaric Acid) انگور، تمبرهندی، موز و … از منابع اسید تارتاریک هستند و تمامی پوست‌ها می‌توانند از مزایای آن بهره ببرند. اسید تارتاریک به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی فوق‌العاده خود در صنایع دارویی و غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فواید استفاده از آلفا هیدروکسی اسید
آن‌چه تا اینجا به آن اشاره شد عملکرد لایه برداری AHA بود. این اسیدها بسته به نوع و غلظت خود اثرات بیولوژیکی مختلفی برای پوست و بدن دارند. از جمله فواید آلفا هیدروکسی اسیدها عبارتند از:
- کاهش آکنه
- کاهش علائم پیری پوست (چین و چروک و آفتادگی پوست)
- آبرسانی به پوست
- بهبود بافت پوست
- تقویت سد محافظتی پوست
- تحریک سنتز کلاژن و الاستین
- تنظیم PH پوست
- کاهش لکه های پوستی ناشی از هایپرپیگمانتاسیون همچون ملاسما
تفاوت آلفا و بتا هیدروکسی اسید
دو گونه از رایج‌ترین لایه‌بردارهای شیمیایی، مکانیسم اثر متمایزی هم دارند؛ آلفا هیدروکسی اسیدها، با زدودن سلول‌های مرده از روی سطح پوست، چهره‌ای روشن‌تر و صاف‌تر را برای شما به ارمغان می‌آورند. بتا هیدروکسی اسیدها هم در نوع خود با نفوذ موثر به منافذ پوستی، به حل کردن چربی و آلودگی داخل منافذ پوست و درمان جوش‌ها از سطح پوست کمک می‌کنند. هر دو اسید در فرمولاسیون انواع محصولات آرایشی و بهداشتی مانند پاک‌کننده‌ها، تونرها، مرطوب‌کننده‌ها، اسکراب‌ها، لایه‌بردارها و ماسک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و عملکرد اصلی آنها عمل لایه‌برداری از پوست است.
تفاوت اصلی آلفاهیدروکسی اسید و بتاهیدروکسی اسید در محلولیت آنها است. از آنجاییکه BHAها می‌توانند روغن را در خود حل کنند، قادرند به منافذی که سبوم چربی در آنها وجود دارد نفوذ کرده و در سطح عمیق‌تری پوست را لایه‌برداری کنند. از این‌رو BHA یا سالیسیلیک اسید برای پوست‌های چرب و جوش‌دار مناسب‌تر است. پوست‌های خشک، حساس و مختلط با استفاده از AHA می توانند نتایج بهتری را به‌دست آورند.
خرید بهترین کرم و سرم لایه بردار
در ادامه با بهترین محصولات حاوی آلفا هیدروکسی اسید آشنا می‌شوید. شما می‌توانید قبل از خرید سرم آلفا هیدروکسی اسید با کارشناسان پوستی نیلی شاپ در ارتباط باشید.
محصولی یافت نشد. محصولی یافت نشد. محصولی یافت نشد.
معایب استفاده از AHA
به طورکلی آلفا هیدروکسی‌ها با غلظت کمتر از 10 درصد در صورتی که به درستی استفاده شوند برای پوست های مختلف بی خطر هستند. هنگام استفاده از این اسیدها پوست نسبت به اشعه ماورا بنفش خورشید حساس شده و لازم است پس از استفاده، از ضدآفتاب با SPF30 حداقل استفاده کرد.
سوزش، قرمزی، خارش و تورم از عوارض جانبی AHA هستند و در صورت استفاده از محصولات با غلظت بالاتر از 10 درصد احتمال بروز آنها بیش‌تر است. از این رو غلظت های بالاتر از 10 درصد فقط باید زیر نظر پزشک متخصص مصرف گردد.
استفاده از کرم‌های حاوی AHA در دوران بارداری بی‌خطر است. با این وجود در رابطه با اثرگذاری اسید مالیک که اغلب به‌صورت خوراکی مصرف میشود اطلاعات کافی وجود ندارد و توصیه میشود از استفاده آن خودداری کنید.
کلام پایانی:
آلفا هیدروکسی اسیدها ترکیباتی آلی و ارگانیک هستند و اغلب با ویژگی لایه برداری پوست از آنها یاد میشود. این اسیدها به دلیل اثرگذاری ارزشمندشان روی پوست می‌توانند بخش مفیدی در هر روتین پوستی باشند. نکته کلیدی در هنگام استفاده از AHA انتخاب محصولی با غلظت پایین و PH مناسب با پوست و شروع ملایم آن است.
